حریم خصوصی در پژوهش های معطوف به انسان بر مبنای آموزه های اسلامی

حریم خصوصی از مباحث مهم و عام اخلاق است که در حوزه اخلاق حرفه ای به ویژه اخلاق پژوهش چالش های فراوانی را ایجاد کرده است. همچنین تحولات علمی باعث شده اند که انسان و سوژه انسانی در معرض پژوهش ها وآزمون های مختلف قرارگیرد و به لحاظ پیشرفت های فنی نیز امکان دسترسی، ذخیره و بازیافت حجم انبوهی از اطلاعات میسر شده است. از جمله مهم ترین پژوهش های معطوف به سوژه انسانی می توان از تحقیقات بالینی پزشکی، بررسی های ژنتیکی، مطالعات روان شناختی، علوم اجتماعی، علم کلام و الهیات نوین و پژوهش های اخلاق کاربردی نام برد.در این مقاله پس از بررسی مفهوم حریم خصوصی، با نظر بر پژوهش های معطوف به سوژه انسانی، معضله حریم خصوصی در فرایند پژوهش براساس آموزه های اسلامی مورد تحلیل قرار می گیرد. در حالت معمول، حق افراد بر صیانت از حریم خصوصی شان نباید در تعارض با تحقیق قرار گیرد، چرا که اصل بر این است که اطلاعات و یا نمونه های گرفته شده از افراد به ضرر خودشان استفاده نمی شود. ولی در شرایطی که این اطلاعات یا نمونه ها در تحقیقاتی به کار رود که از تسلط فرد خارج است، ممکن است محدودیتی برای حفظ حریم خصوصی ایجاد کند که این امر با اخذ رضایت آگاهانه از فرد و یا با سیاست های حفاظتی مؤسسه های پژوهش قابل جبران است. به هر روی مهم ترین عامل در حفظ حریم خصوصی تقوی و پارسایی محقق است.